Türkiye’ye vize ya da vize muafiyetiyle gelen, ancak vizenin sağladığı 90 günlük süreden daha fazla kalmak isteyen yabancı uyruklu kişilerin ikamet iznine başvuruda bulunmaları gerekmektedir. İkamet iznine daha önce başvuru yapmamış olan kişiler, başvuru işlemlerini ilk kez ikamet izni başvurusu biçiminde yapmalıdırlar.
İkamet izni başvurularında yetkili olan kurum Göç İdaresi Genel Müdürlükleridir. Bu kuruma bağlı olarak çalışan her ilde bir müdürlük yer almaktadır. Türkiye’ye giriş yapan yabancı uyruklu kişiler öncelikle göç idaresi genel müdürlüğüne bağlı olan E-ikamet internet portalı üzerinden giriş yaparak ilk kez ikamet izni başvurusu bölümünden randevu oluşturmalıdırlar. Randevular ikamet edilecek olan ilin göç idaresi müdürlüklerine yapılacaktır.
E-ikamet internet sitesi üzerinden giriş gerçekleştirdiğinizde sol tarafta bulunan pembe sekme ilk kez ikamet izni başvurusu yapmak isteyenlere ayrılmıştır. Bu sekmeye tıklamanızın ardından gelen ekranda 3 farklı seçenek yer almaktadır. Buradan yeni bir başvuru yapabilir, mevcut başvurunuza devam edebilir ya da başvurunuzun sonucunu görüntüleyebilirsiniz.
Başvuru yaparken zorunlu alanların eksiksiz ve doğru bir biçimde doldurulması gereklidir. Özellikle Türkiye’ye giriş esnasında kullandığınız pasaport numarası ‘ön kayıt formu’ bölümünden itibaren eksiksiz ve doğru bir şekilde yazılmalıdır. Sigorta bilgileri sağlık güvencesi türüne göre eksiksiz ve doğru bir şekilde kaydedilmelidir. İkamet izni başvuru işlemlerine dair bilgilendirmeler iletişim tercihleri doğrultusunda gerçekleştirilmelidir. Bu nedenle iletişim bilgileri de mutlaka doğru girilmelidir.
İlk kez ikamet izni başvurusunda yalan beyanda bulunduğu tespit edilen yabancı uyruklu kişiler hakkında 5237 no’lu Türk Ceza Kanunu 206. Maddesine göre işlem yapılacaktır. Aynı zamanda bu kişilerin ikamet izin başvuruları reddedilir, ikamet izni almış olanların, bu izinleri iptal edilir ve haklarında sınır dışı işlemi başlatılır.
İlk başvuru işlemlerinin mutlaka vize veya vize muafiyeti süresi içerisinde yapılması gerekmektedir. İlk defa ikamet izni başvurusu yapan kişiler, harç ve belge bedellerini E-ikamet sitesi üzerinde yer alan sanal POS aracılığıyla, Göç idaresi tarafından yetkilendirilen bankalardan ve süreksiz vergi dairelerinden yatırabilirler.
İlk kez ikamet izni başvurusuna başladığınızda bu başvuruyu tamamlamak için 30 gün süreniz bulunmaktadır. 30 gün süresinin dolmasıyla birlikte hala başvurunuz tamamlanmamışsa sistem tarafından otomatik olarak başvuru kaydınız silinecektir.
İlk kez ikamet izni başvurusu yapacak olan yabancı uyruklu kişiler randevu günü ve saatinde göç idaresi müdürlüğüne bizzat, yasal temsilcisi aracılığıyla ya da yetkilendirilmiş avukatı yoluyla başvuruda bulunabilirler. Ancak genel olarak göç idaresi müdürlükleri yabancı uyruklu kişiyi görmek istemektedir. Yapılan başvuru esnasında yabancı uyruklu kişiye ikamet müracaat belgesi verilmektedir. Bu belge ile dilerlerse ikamet sonuçlandırılana kadar 15 günü geçmemek üzere birden çok kez yurt dışına çıkabilirler.
İkamet izinlerinin sonuçlanma süresi 90 gün olarak belirlenmiş olup, ikamet izni tezkereleri posta aracılığıyla adreslere gönderilmektedir. Eğer ikamet izni reddedilmişse, reddedilme sebepleri de yabancı uyruklu kişiye bildirilmekte ve itiraz hakkı tanınmaktadır. Başvuru sürecindeki 90 günlük süre tüm evrakların eksiksiz olarak tamamlanmasından sonra başlar. Randevu gününde eksik evrak olması halinde yabancı uyruklu kişinin bu evrakları tamamlaması için 1 ay süresi bulunmaktadır.
Başvuru Ekranı Detayları
Başvuru ekranında yeni başvuru yapmak isteyenlerin karşısına ön kayıt formu çıkmaktadır. Bu form üzerinde isim, soy isim, anne ve baba adı, doğum tarihi, cinsiyet gibi kimlik bilgilerinin yanında uyruk ve uyruk kimlik numarası bilgileri sorulmaktadır. Aynı zamanda Türkiye’ye giriş yapılırken kullanılan pasaport veya pasaport yerine geçen belgenin numarası ön kayıt formunda sorulan bilgiler arasında yer almaktadır. Bu aşamada aynı zamanda iletişim bilgilerinizin de girilmesi gerekmektedir. Bu bölüme onay vermenizin ardından ilerleyen bölümlerde randevu tarihi ve saatinizi ayarlayabileceğiniz bir ekran, sigorta bilgilerinizin sorulması, hangi ikamet türüne başvurduğunuz gibi adımlar yer almaktadır.
Başvuruma devam etmek istiyorum ekranında ise yarı bırakmış olduğunuz başvuruya ulaşabilmeniz için başvuru numaranız, cep telefonu ya da e-posta adresi bilginiz, yabancı kimlik numarası ya da pasaport bilginizden bir tanesi istenmektedir. Bu ekrana gireceğiniz bilgilerden sonra sistem sizi yarım kalan başvuru ekranına yönlendirecektir.
Başvurunuzun sonucunu görmek istediğiniz de ise başvuruma devam etmek istiyorum ekranında yer alan bilgilerin aynısını girerek, başvurunuzun durumunu görüntüleyebilirsiniz.
İlk Kez İkamet İzni Başvurusunda Seçilebilecek İkamet Türleri
İlk kez ikamet izni başvurusunda bulunan kişilerin ikamet izni türlerinden bir tanesini seçerek buna başvuru yapmaları gerekecektir. 6458 no’lu Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunun kapsamında 6 farklı ikamet türü belirlenmiştir. Bunlar;
Kısa Dönem İkamet İzni (1 veya 2 yıl süreyle)
Aile ikamet izni
Öğrenci ikamet izni
Uzun dönem ikamet izni
İnsani ikamet izni
İnsan ticareti mağduru ikamet izni’dir.
İkamet İzni Başvurusunun Reddedilme Nedenleri
İkamet izni evraklarındaki bilgilerin doğru olmadığının tespiti,
Başvurulan ikamet izni türünü karşılamayan evrakların sunulması,
Evrakların yetersiz olması ya da eksik bilgi içermesi,
Yabancı uyruklu başvuru sahibi hakkında geçerli bir sınır dışı etme kararının olması veya ülkeye girişinin yasak olması,
Yurt dışında kalış süreleri bakımından ihlale düşülmüş olması.