Yabancı Öğrenci İkamet İzni

Yabancı Öğrenci İkamet İzni
2,223

Türkiye’de eğitim almak maksadıyla ikamet etmek isteyen yabancı uyruklu öğrencilerin ikamet izni başvurularında ikamet türü olarak Yabancı öğrenci ikamet iznini tercih etmeleri gerekmektedir. Türkiye’de yer alan üniversiteler ya da bu üniversitelere bağlı şekilde dil öğrenim merkezlerinde eğitim görecek olan yabancı uyruklular, Türkiye’ye giriş yapmalarının ardından en fazla 1 ay süresi içerisinde ikamet izni almak amacıyla başvuru yapmalıdırlar. 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu 38. Ve 41. Maddelere göre aşağıdaki özellikleri taşıyan kişilere ikamet izni düzenlenecektir. Buna göre;

  1. Türkiye’de kurulu herhangi bir yükseköğretim kurumunda yüksek lisans, doktora, lisans veya önlisans öğrenimi görecek olan yabancı uyruklu öğrencilere, Yabancı öğrenci ikamet izni düzenlenebilir.
  2. Bakım ve masraflarını tüzel veya gerçek kişilerin üstlendiği ilk ve orta derece eğitim alacak olan yabancı öğrencilere, yasal temsilcileri ya da velileri tarafından muvafakatname verilerek, öğrenim süreçlerinde birer yıllık öğrenci ikamet izni düzenlenir ve bu izin süresi uzatılabilir.
  3. Yabancı öğrencilere verilen öğrenci ikamet izinleri, öğrencinin anne ve babası da dahil olmak üzere diğer yakınlarına ikamet hakkı sağlamayacaktır.
  4. Yabancı öğrencinin öğrenim izni eğer 1 yıldan kısa süreyse, öğrenci ikamet izin süresi öğrenim süresini aşamaz.

Öğrenci İkamet İzni Nasıl Alınır?

Yabancı Öğrenci ikamet izni alabilmek için yabancı öğrencilerin Türkiye’de yasal statüye sahip olan bir üniversitenin yüksek lisans, doktora, lisans veya önlisans programına kabulü gerçekleşmiş ve bu kabule dair kabul mektubuyla beraber ülkelerinde yer alan Türkiye Büyükelçiliklerinden öğrenim vizesi almaları gerekmektedir. Yabancı öğrencilere genel itibariyle 1 aylık vize düzenlenir. Bu vize ile Türkiye’ye giriş yapılmasının ardından 1 ay süresinde üniversite kaydını tamamlamalı ve ikamet izni alabilmek için başvuru işlemlerini gerçekleştirmelidir.

Yabancı öğrenciler, üniversite kayıtlarını tamamlamalarının ardından E-ikamet sistemi üzerinden randevu alarak, verilen öğrenim belgesi ve Yabancı öğrenci ikamet izni için istenen diğer evraklarla birlikte randevu tarihinde okuyacakları okulun bulunduğu ilin göç idaresi müdürlüğüne başvuru işlemlerini tamamlamalıdırlar. Öğrencilere 1 yıl süreli ikamet izni düzenlenmektedir. Başvuru işlemlerinin tamamlanmasından sonra ikamet izninin görüşülmesi, verilme ya da red kararının çıkması 90 gün sürmektedir. Başvuru esnasında eksik belgelerin olması halinde, bu belgeler başvuru sahibine bildirilecek ve 15 gün süresi içinde tamamlanması talep edilecektir. Yabancı Öğrenci ikamet izni Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanır ve posta yoluyla adrese gönderilir.

Yabancı uyruklu öğrenciler ikamet izinleri süresince Türkiye’ye giriş – çıkış işlemlerinde vize almak zorunda değildir. İkamet izin süresi bitmek üzere olan yabancı uyruklu öğrenciler, izin süresinin bitmesine 60 gün kala başlamak üzere ve her koşulda ikamet izni süresi dolmadan uzatma başvurusunda bulunmalıdır. Bu süreyi aşan yabancı öğrencilerin hakkında yasal işlem uygulanacaktır.

Kayıt dondurma işlemi yapan, okulla ilişiği kesilen, kendi isteği doğrultusunda okulla olan bağını kesen ya da mezun olan yabancı öğrencilerin listeleri düzenli bir şekilde Emniyet Müdürlüklerine iletilir. Bu bildirimler paralelinde, yabancı öğrencilerin bu bağlam dahiline girenlerinin ikamet izinleri iptal edilecektir. Okuluyla sebebi ne olursa olsun ilişiği sonlanmış olan yabancı uyruklu öğrenciler 15 gün süresi içerisinde Türkiye’den ayrılmalıdırlar. Ayrılmayanların ise yine 15 gün süresi içerisinde farklı bir ikamet türüne başvuru yapmaları zorunludur. Aksi durumda bu öğrenciler hakkında yasal işlem başlatılır.

Bir yıldan kısa sürelerde okulundan izin alan yabancı uyruklu öğrenciler, Türkiye’ye dönerken turist vizesi ile giriş gerçekleştirebilir ve kayıtlarını yenileyebilirler. Fakat okullarından 1 yılı aşan sürede izin alan yabancı uyruklu öğrencilerin yeniden öğrenci vizesi alarak Türkiye’ye giriş gerçekleştirmeleri gereklidir. Bu öğrencilerin ikamet izin tezkereleri iptal edilecektir. Bu nedenle ikamet izin tezkeresiyle Türkiye’ye giriş yapamazlar.

Türkiye’de bir okulu kazanmış olmasına karşın süresi içinde kayıt işlemini yapmayan yabancı öğrencilerin bilgileri okul idaresi tarafından emniyet birimlerine iletilmektedir. Bu öğrenciler ikamet izni alma haklarını kaybetmiş olurlar.

İkamet izni başvurusu yapan yabancı öğrenciler, başvuru evraklarını teslim etmelerinden sonra yetkili makamlarca kendilerine ikamet izin müracaat belgesi düzenlenecektir. Bu belgeyle birlikte yabancı öğrenciler 15 günü geçmemek kaydıyla Türkiye’den çıkış yapabilirler.

Yabancı uyruklu öğrenciler ikamet izin sürelerinin dolmasına 60 gün kala uzatma başvurusunda bulunabilirler. Her durumunda ikamet izinleri bitmeden başvurularını yapmış olmalıdırlar.

Kimler Öğrenci İkamet İzni Alabilir?

  1. Aile ikamet izni sahibi olmayan ilk ve orta dereceli okullarda öğrenim gerçekleştirecek olan yabancı uyruklu öğrenciler,
  2. Aile ikamet izni sahibi olan ilk ve ortaöğretim derecesinde öğrenim görecek olan yabancı öğrencilerin 18 yaşını tamamlayana dek ikamet izni almalarına gerek yoktur. 18 yaşını doldurmuş olan ve hala ortaöğretim seviyesinde bir okula devam eden yabancı öğrenciler, Yabancı öğrenci ikamet izni başvurusu yapmalıdırlar.
  3. Türkiye’de yasal statüye sahip bir yükseköğretim kurumunda yüksek lisans, doktora, önlisans ve lisans, TUS (Tıpta Uzmanlık Eğitimi), DUS (Diş Hekimliği Uzmanlık Eğitimi) benzeri seviyelerdeki bir eğitimi almaya hak kazanan yabancı öğrenciler ikamet izni alma hakkına sahiptir.

Öğrenci ikamet izninin olması, öğrenciye yalnızca eşi ve çocukları için aile ikamet izni başvurularında destekleyici olma hakkını sağlar. Diğer yakınlarına ikamet izni alma hususunda bir hak tanımamaktadır.

Yabancı Öğrenci İkamet İzni Almak İçin Sağlık Sigortası Şartı Var Mıdır?

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümleri çerçevesinde, yabancı uyruklu öğrenci okula ilk kaydını yaptırdığı tarihten itibaren 3 ay süresi içerisinde genel sağlık sigortasına başvuru gerçekleştirirse, ayrıca sağlık sigortası yaptırmasına gerek yoktur. Kayıt tarihinden sonraki 3 aylık sürede genel sağlık sigortasına başvuru yapmamış olan yabancı öğrenciler genel sağlık sigortalısı olma haklarını kaybedeceklerdir. Bu haklarını kaybetmiş olanların özel sağlık sigortası yaptırmaları gerekmektedir.

Yabancı Uyruklu Öğrencilerden Üniversite, Fakülte ya da Bölüm Değiştirmek İsteyenlerin İzlemesi Gereken Yol

Yabancı Öğrenci ikamet izni sahibi olan yabancı öğrencilerin, hali hazırda devam ettikleri okulda fakülte ya da bölüm değiştirmek istemeleri ve ikamet izni aldıkları ilde farklı bir öğretim kurumunda eğitimlerine devam etme taleplerinin olması halinde; öğrenimlerinin kesintiye uğramaması ve süresinde bildirimlerini yapmış olmaları koşuluyla, mevcut ikamet izinleri geçerliliğini korur. Alınan ikamet izni süresi yeni geçilecek olan fakülte, bölüm veya üniversitedeki eğitim süresine göre daha kısa ise iznin bitme tarihi itibariyle kalan öğretim süresi kadar uzatma başvurusu yapılmalıdır.

Hali hazırda eğitim görülen ilden farklı bir ilde öğrenim hayatına devam etmek isteyen yabancı öğrenciler, öğrenim görecekleri ilin göç idaresi müdürlüklerine durumu bildirerek, eski ikamet izinlerini iptal ettirirler ve yeni öğrenim sürelerini kapsayacak biçimde ikamet izinlerini çıkarttırma başvurusunda bulunurlar.

Öğrencilerin Çalışma Hakkı

Türkiye’de öğrenimlerini sürdüren yabancı öğrencilerden örgün eğitim gören yüksek lisans, doktora, lisans ve önlisans bölümlerinde eğitim görenler çalışma izni almaları durumunda, çalışma hakkı elde ederler. Ancak, yabancı uyruklu öğrencilerden lisans ve önlisans bölümlerde okuyanların çalışma izni alabilmek için eğitimlerinde 1 yılı tamamlamış olması gerekmektedir. Çalışma iznine sahip olanların ayrıca ikamet iznine ihtiyaçları yoktur.

Öğrenci İkamet İzinlerinin Ret, İptal ya da Uzatılmama Nedenleri

Yabancı öğrencilerin ikamet izinleri başvurularının reddedilmesi, mevcut ikamet izinlerinin iptal olması ya da uzatma başvurularının kabul edilmemesinin sebepleri aşağıdaki nedenlerle geçekleşmektedir. Buna göre;

  1. İkamet izin başvurusu gerçekleştiren yabancı öğrencinin, öğrenimini sürdürmeyeceği yönünde bazı kanıtların ortaya çıkması,
  2. Öğrenci ikamet izni verilebilmesi için gerekli olan şartların ortadan kalkmış olması veya yabancı öğrencinin bu şartları sağlayamıyor olması,
  3. Öğrenci ikamet izninin verilme amacından farklı bir amaç doğrultusunda kullanıldığının anlaşılması,
  4. Öğrenci ikamet izni talebi olan veya geçerli bir öğrenci ikamet iznine sahip olan yabancı öğrenci hakkında sınır dışı kararının olması ya da Türkiye’ye girmesinin hukuk çerçevesinde yasaklanmış olması,

Benzeri durumlarda öğrenci ikamet izni verilmemekte, verilmiş olan izinler iptal edilmekte ve süresi tamamlanmış olan izinler uzatılmamaktadır.

Avrupa Birliği Programları Kapsamında Türkiye’ye Gelen Yabancı Öğrencilerin İkamet İzni

Avrupa Birliği programları kapsamında Türkiye’de eğitim görmek maksadıyla ülkeye gelmiş olan yabancı öğrencilere vize türüne bakılmaksızın ikamet izni verilebilir. Programın içeriği kapsamında üniversitelerde öğrenimini sürdürecek veya staj yapacak olan yabancı öğrencilere, öğrenci ikamet izni, diğer kapsamda olan öğrencilere ise kısa dönem ikamet izni düzenlenecektir. Bu bağlamda Türkiye’ye gelen yabancı öğrencilerden, Türkiye’de ikamet edecekleri süre içerisinde geçimlerini nasıl temin edecekleri konusunda bilgi ve belgeler istenecektir.

Sıkça Sorulan Sorular

Türkiye’de öğrenim maksadıyla ikamet eden ve öğrenci ikamet iznine sahip olan yabancı öğrencilerin anneleri, babaları ve diğer yakınlarının bu izinden faydalanarak ikamet izni alma hakları bulunmamaktadır. Öğrencilerin yakınları ayrıca şartları sağlamaları durumunda diğer ikamet izni türlerine başvuru yapabilirler.

Yabancı uyruklu kişinin aynı öğretim kurumu içerisinde farklı bir fakülteye geçmesi ya da bölüm değiştirmesi halinde veya aynı ilde öğretim gördüğü kurumu değiştirmesi durumlarında öğrenciliğin kesintiye uğramaması ve süresi içerisinde bildirim yapılması koşuluyla mevcut ikamet iznini kullanmaya devam etmesi söz konusudur. Bu durumdaki yabancı uyruklu kişilerin ikamet ettikleri ilin göç idaresi göç idaresi müdürlüklerine 20 iş günü içinde okul/fakülte/bölüm değişikliklerini bildirmeleri gerekmektedir. İkamet izinleri öğretim sürelerinden daha kısa ise izinlerinin biteceği tarih itibariyle ikamet izni öğretim süresince uzatılacaktır. Başka bir ilde öğrenimini sürdürecek olan yabancı uyruklu kişilerin ise öğrenimlerine devam edecekleri ilde bulunan il valiliklerine mevcut ikamet izinlerinin durdurularak yeni öğrenimlerini kapsayacak şekilde ikamet izni düzenlenmesi için başvuruda bulunmaları gerekmektedir.

Türk okulları ya da fakültelerinde okuyan öğrencilerin ikamet izinleri düzenlenirken harç alınmamaktadır. Bu okulların dışındaki büyükelçilik, konsolosluk okulları ve uluslararası okullar benzeri Türk okulu olmayan okulların öğrencilerinden ikamet izni harcı alınmaktadır.

Yabancı öğrenci ikamet izni bulunan yabancı uyruklu kişinin aile ikamet izni alma şartlarını sağlaması ve başvuru gerçekleştirmesi halinde bu yabancı uyruklu kişiye aile ikamet izni verilebilir. Aynı zamanda öğrenci ikamet izni koşullarını taşımaya devam ediyorsa, öğrenci ikamet izninin verdiği haklardan aynen yararlanmaya devam eder. Yabancı uyruklu kişi eğer dilerse öğrenci ikamet izniyle de yasal kalışını sürdürebilir.

Mezuniyeti gerçekleşen yabancı uyruklu öğrencilerin ikamet izinlerinin mezuniyet tarihleri itibariyle sona ermektedir. Bu kişilerin 10 gün içerisinde yeni kalış amaçlarına uygun ikamet izni başvurusu gerçekleştirmesi gerekmektedir. Normal eğitim sürelerinde mezuniyetini tamamlayamayan öğrencilerin ikamet izinlerinin en çok birer yıllık sürelerle ve azami eğitim süresini geçmeyecek şekilde uzatılması mümkündür.

Özel öğrenciler, açık öğretim ya da uzaktan eğitim gibi gerekçelerle Yabancı öğrenci ikamet izni verilmemektedir. Bu kişilerin şartlarını sağladıkları diğer bir ikamet izni türüne başvuruda bulunması gerekmektedir.

Pasaport değişikliği gerçekleştiren yabancı uyruklu kişinin 20 iş günü içerisinde valiliğe (il göç idaresi müdürlüklerine) bildirimde bulunması gereklidir.

Türkiye’ye giriş yapılan pasaport türü bilgisinin (hususi, diplomatik, umuma mahsus teyidi sağlanmalıdır) girilmesi gerekmektedir. Özel bir durumun oluşması neticesinde alınmış bir pasaport değilse umuma mahsus seçeneği işaretlenmelidir. Pasaport/seyahat belgesi bölümüne Türkiye’ye giriş gerçekleştirilen pasaport bilgisi girilmelidir. Türkiye’ye giriş yapılan pasaportun süresinin sona ermiş olması ya da kaybolması sebebiyle Türkiye’den çıkış yapmadan yeni bir pasaport almış olunması durumlarında Türkiye’ye en son giriş gerçekleştirilen pasaport bilgilerinin sisteme girilmesi gereklidir. Geçerlilik tarihi bölümüne ise yeni pasaporta dair bilgiler yazılabilir. Çifte vatandaşlığı bulunan yabancı uyruklu kişilerin ülkeye son giriş yaptığı pasaport bilgileriyle işlemlerini yapmaları gereklidir. Türkiye’de doğmuş olan yabancı uyruklu çocuklara alınan pasaportta giriş çıkış kaydı olmayanlara dair il göç idaresi müdürlüğüne başvuru yapılmalıdır. E-ikamet başvurusu esnasında bilgileri girilen pasaportla Türkiye’ye giriş gerçekleştirilen pasaport bilgilerinin eşleşmiyor olması durumunda boşluklu/boşluksuz ve harfli/harfsiz olarak tüm varyasyonlar denenmelidir. Bu numara pasaportunuza nasıl yazılmışsa aynı şekilde giriş yapılmalıdır. 2007 senesinden önce Türkiye’ye giriş gerçekleştirmiş ve bu tarihten sonra herhangi bir çıkış-giriş kaydı bulunmayan yabancı uyruklu kişilerin bulundukları ilin göç idaresi müdürlüklerine müracaat edilmesi gereklidir. Ulusal kimlik kartı kullanılarak Türkiye’ye giriş gerçekleştiren ve pasaportu bulunan yabancı uyruklu kişilerin bulundukları ilin göç idaresi müdürlüklerine başvuru yapması gereklidir. Türkiye’ye giriş kayıtlarının uyruk kısmında ‘HYM’ veya ‘Haymatlos’ ‘Vatansız’ ibareleri bulunan ya da mülteci olan kişilere mahsus seyahat belgesiyle Türkiye’ye giriş gerçekleştiren yabancı uyruklu kişiler bulundukları ilin göç idaresi müdürlüğüne başvuru yapmalıdır. Demokratik Kongo, Güney Sudan gibi GöçNet sisteminde olmayan veya farklı bir isimle olan ülkelerin vatandaşları, e-ikamet sisteminde eşleşme olmaması sebebiyle başvuru gerçekleştiremeyen yabancı uyruklu kişilerin de bulundukları ilin göç idaresi müdürlüğüne müracaat etmesi gereklidir.

Randevu gününde, randevunun alındığı il göç idaresi müdürlüğüne gidilememesi halinde başvuru işleme alınmayacaktır. Yasal sürenin devam etmesi durumunda yeni bir randevu alınarak ikamet izni süreci tekrarlanabilir. Yasal sürenin son ermiş olması halinde ve ilk başvuru yapılmış ise vize ihlali, uzatma başvurusu gerçekleştirilmiş ise ikamet izni ihlalinden yabancı uyruklu kişi hakkında işlem yapılacaktır. 

Randevu tarihi öncesi vize ve ikamet izinlerinin süresi tamamlanan yabancı uyruklu kişiler, başvuru formu ile randevu gününe dek Türkiye’de kalabilirler.

Bu durum karşısında öncelikli olarak sigorta yaptırdığınız şirketle bağlantı kurarak poliçe numarası, sigorta şirketinin ismi, yenileme numarası, başlangıç – bitiş tarihleri gibi bilgileri temin ederek bu bilgilerle veri girişi gerçekleştirmeniz gerekmektedir. Aynı zamanda sigorta poliçesinde yenileme numarasının yer almaması halinde yabancı uyruklu kişi o şirkete ilk kez sigorta yaptırıyorsa yenileme numarası olarak 0 (sıfır), ikinci defa yaptırıyorsa yenileme numarası olarak 1 (bir), üçüncü defa yaptırıyorsa yenileme numarası olarak 2 (iki) girilmelidir. Aynı zamanda poliçede bulunan harfleri değil sadece sayıları girerek, giriş denemesi yapılmalıdır. Detaylı bilgi alabilmek için sigorta yaptırılan şirketle görüşülmelidir.

Türkiye’de aile ikamet izniyle kalan yabancı uyruklu çocuklar öğrenim haklarından faydalanabilmektedirler. Bu yabancı uyruklu kişilerin ayrıca başka bir ikamet izni alması gerekliliği bulunmamaktadır. Annesinin ve/veya babasının yanında olmayan ve Yabancı öğrenci ikamet izniyle Türkiye’de kalacak olan 18 yaşından küçük olan çocukların ikamet izni başvurularında her koşulda muvafakat belgesi, taahhüt belgesi ve doğum belgesi talep edilmektedir. Bununla beraber amacı doğrultusunda vize şartı ilk ve ortaöğrenim seviyelerinde öğrenimini sürdürecek olan yabancı uyruklulardan istenmeye devam edilmektedir. Bu kapsamda olan yabancı uyruklu kişilere verilecek olan ikamet izinleri 1 eğitim – öğretim yılı başından diğer eğitim-öğretim yılı başına kadar 1’er yıllık sürelerde düzenlenir. (Kamu kurumları ve kuruluşları aracılığıyla Türkiye’ye gelerek öğrenim görecek olan yabancı uyruklulara öğrenimleri süresince ikamet izni sağlanabilir.)

Direkt olarak Türkçe öğrenme kursuna kayıt yaptırmanız halinde Türkiye’ye Türkçe dil kursu vizesi ya da öğrenim vizesi ile giriş yapmış olmanız koşuluyla kısa dönem ikamet izni alınabilir. Bununla beraber bu izin sadece 2 kez alınabilmektedir. Üniversiteye kayıt yaptırıp, üniversite tarafından TÖMER’e yönlendirilen öğrenciler bu durumlarını belgelemesi halinde bir sonraki eğitim – öğretim yılının başlangıcına dek Yabancı öğrenci ikamet izni alabilirler. Öğrenim amacıyla vize alıp Türkiye’ye gelen fakat Türkçe seviyeleri yetersiz olduğu için üniversiteye kayıt yaptırmayan ve Türkçe öğrenme kurslarına yönlendirilen yabancı uyruklu öğrenciler içerisinden şartları sağlayanlara kısa dönem ikamet izni düzenlenmektedir.

Hastanede düzenlenmiş olan doğum belgesiyle ebeveynlerinin yasal sürelerine bağlı olarak Türkiye’de 6 ay süresince kalabilirler. Bu süre içerisinde pasaport alınıp, doğum tarihlerinden başlamak üzere ikamet izni başvurusunda bulunulmalıdır. Hastanenin dışında doğmuş olan çocuklara muhtarlıklardan düzenlenmiş belge alınması gereklidir.

02.05.2019 tarihinden itibaren geçerli olmak kaydıyla ikamet izin başvurularında tüm iller için uzatma başvurularında posta usulüne son verilmiş ve randevu sistemine geçilmiştir. Uzatma başvurusu gerçekleştiren yabancı uyruklu kişilerin formlarında belirtilmiş olan randevu günü ve saatinde başvurularını gerçekleştirdiklerin ilin göç idaresi müdürlüğünde hazır olmaları gereklidir.

Vize – vize muafiyeti süresinin bitmesinden sonra 10 gün içerisinde gerçekleştirilen online başvurular değerlendirmeye alınacaktır.

İhlal durumlarında cezalı harç tutarı yatırılması istenmektedir. Harç tutarları ülkelerle gerçekleştirilen anlaşmalar doğrultusunda tespit edilmektedir. Bu nedenle her ülke için farklılık gösterecektir. Aynı zamanda ihlal edilen süre, yaş durumu, uyruk gibi farklılıklar da söz konusu olacaktır. Para cezaları Türkiye’den çıkış yapılacağı esnada hudut kapısından öğrenilebilmektedir.